Bông cải xanh – một thực phẩm quen thuộc đối với căn bếp của mọi gia đình, đã được chứng minh là có nhiều lợi ích sức khỏe cho con người; trong đó nổi bật nhất là khả năng ngăn ngừa và chống lại bệnh ung thư.
Không phải tự dưng bông cải xanh lại được gọi là siêu thực phẩm dinh dưỡng. Ngoài khả năng cung cấp vitamin và các khoáng chất khác nhau, loại rau này còn có chứa một hợp chất thực vật ưu việt có tên là Sulforaphane. Hợp chất này chính là chìa khóa tạo nên công dụng phòng ngừa ung thư của bông cải xanh.
Đôi nét về hoạt chất Sulforaphane trong bông cải xanh
Sulforaphane là một hợp chất thực vật tự nhiên tồn tại trong các loại rau họ cải khác nhau như bông cải xanh (súp lơ xanh), cải thảo, bắp cải, cải bẹ,…Tuy nhiên, Sulforaphane chỉ được kích hoạt và phát huy công dụng của nó khi xảy ra sự tiếp xúc giữa glucopharmin và enzyme myrosinase. Điều này đồng nghĩa với việc, bạn phải cắt nhỏ hoặc nhai loại rau này để giải phóng myrosinase từ đó kích hoạt Sulforaphane.
Công dụng đầu tiên cũng là công dụng nổi bật nhất của Sulforaphane được phát hiện bởi giáo sự Paul Talalay. Ông đã nhận thấy khả năng phòng chống ung thư mạnh mẽ của hợp chất này. Phát hiện của ông cũng đã từng được vinh danh là “1 trong 100 phát hiện nổi bật của thế kỷ 20” bởi tạp chí y khoa danh tiếng – Popular Mechanics.
Cơ chế ngăn ngừa ung thư của Sulforaphane
Vậy cơ chế phòng ngừa ung thư của Sulforaphane là gì? Các nhà nghiên cứu lập luận rằng Sulforaphane có thể chống lại căn bệnh thế kỷ này qua 3 cơ chế nổi bật dưới đây:
- Sulforaphane thông qua con đường tín hiệu và gen để tác động đến chu kỳ tế bào khối u, điều chỉnh quá trình chết rụng tế bào – apoptosis và quá trình tạo mạch máu – angiogenesis.
- Sulforaphane cũng kích hoạt phản ứng của các yếu tố hạt nhân erythroid-2- (NF-E2-) và Nrf2 – yếu tố giúp cơ thể chống lại stress oxy hóa (oxidative stress). Từ đó giúp điều chỉnh một loạt các gen bảo vệ tế bào.
- Sulforaphane ức chế sự thay đổi biểu sinh nhằm tránh khả năng kích hoạt các gen ung thư trong cơ thể con người; ngăn chặn tế bào ung thư có thể phát triển và lan rộng ra các cơ quan khác.
Những cơ chế này của Sulforaphane đã cho ra một tín hiệu tốt trong công cuộc tìm kiếm phương thức điều trị ung thư hiện nay. Chính vì thế, các nhà khoa học cũng đang khuyến khích người dân nên bổ sung bông cải xanh chứa Sulforaphane vào chế độ ăn hằng ngày của mình.
Những lưu ý khi chế biến bông cải xanh
Nên sử dụng mầm bông cải xanh thay vì bông cải trưởng thành
Mầm bông cải xanh gần đây đã được chứng minh là giàu hàm lượng Sulforaphane gấp 10-100 lần so với bông cải trưởng thành. Chính vì thể việc sử dụng những bông cải xanh từ 1 đến 2 ngày tuổi có thể tăng gấp đôi tác dụng chống ung thư của loại thực phẩm này.
Thời gian khuyến nghị cho việc chế biến bằng phương pháp luộc
Sulforaphane chỉ được kích hoạt khi có sự giải phóng của enzyme myrosinase. Tuy nhiên, nếu chúng ta nấu rau quá chín, hoặc luộc với thời gian quá lâu sẽ khiến cho hàm lượng Sulforaphane mất dần.
Một số nghiên cứu trong thực tiễn đã cho rằng nên tránh hấp bông cải xanh trong lò vi sóng hơn 2 phút hay đun sôi trên 7 phút. Bởi những phương pháp này sẽ khiến enzyme myrosinase bị phân hủy và làm mất đi công dụng đặc hiệu của Sulforaphane.
Thay vào đó, bạn chỉ nên chế biến bông cải xanh trong vài phút để bảo quản enzyme cần thiết. Thời gian tốt nhất cho việc đun sôi hay luộc sẽ vào khoảng 3-5 phút, theo khuyến nghị từ các chuyên gia.
Ăn sống là phương pháp mang lại hiệu quả tốt nhất
Việc nấu chín bông cải xanh có thể sẽ mang lại cảm giác ngon miệng hơn. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng ăn sống mới chính là phương pháp hiệu quả nhất trong việc hấp thụ Sulforaphane.
Đã có nghiên cứu cho rằng những người ăn sống bông cải xanh nhận lại nhiều hàm lượng Sulforaphane đồng nghĩa với nhiều lợi ích sức khỏe hơn. Tuy nhiên, bạn cần phải rửa rau thật kỹ khi ăn sống để tránh những tác hại trực tiếp từ thuốc trừ sâu và các chất độc hại khác. Bạn có thể rửa bông cải xanh bằng nước sạch sau đó rửa lại một lần nữa trực tiếp dưới vòi nước chảy.
Một khâu cũng quan trọng không kém đó chính là lựa chọn rau. Bông cải xanh nên được mua tại các trang trại sạch, uy tín hoặc bạn có thể tự trồng ở chính vườn rau của mình để tránh những mối nguy hại từ bên ngoài.
Tổng kết
Bông cải xanh chứa Sulforaphane là một thực phẩm tuyệt vời trong phòng ngừa ung thư. Chính vì thế các chuyên gia đang khuyến nghị nên bổ sung loại rau này vào chế độ ăn uống để nhận được các lợi ích sức khỏe cần thiết. Cùng với đó, hãy lưu ý tới phương pháp chế biến – một khâu quan trọng để hấp thụ được hàm lượng Sulforaphane cao nhất.
Nguồn tham khảo: