Suy giảm trí nhớ không tập trung trước đây thường được cho là chứng bệnh của người già. Nhưng trên thực tế, bệnh này có thể xảy ra ở mọi đối tượng ở mọi lứa tuổi khác nhau và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Vậy suy giảm trí nhớ không tập trung là gì, cách khắc phục trí nhớ kém không tập trung như thế nào, hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Tìm hiểu bệnh suy giảm trí nhớ
Trí nhớ được hình thành qua quá trình ghi nhớ của con người bao gồm: Tiếp nhận thông tin → xử lý, mã hóa thông tin → chuyển và lưu thông tin lên vỏ não → tái hiện lại thông tin ấy.
Theo thời gian khả năng ghi nhớ của não sẽ giảm sút do sự thoái hóa hoặc tổn thương của não bộ gây ra hội chứng suy giảm trí nhớ.
Suy giảm trí nhớ là hiện tượng bộ não bị suy giảm chức năng hoặc quá trình vận chuyển những thông tin và ghi nhớ ở vỏ não bị ngưng trệ.
Căng thẳng, áp lực trong công việc và học tập là những nguyên nhân chủ yếu gây ra hội chứng suy giảm trí nhớ ở người trẻ. Còn một nguyên nhân lớn được ghi nhận gây ra tình trạng nhớ nhớ quên quên hiện nay ở người trẻ đó là do hậu covid-19 để lại.
Ở hội chứng suy giảm trí nhớ nào cũng vậy, ban đầu của người bệnh có thể quên những việc mới xảy ra. Nhưng về lâu dài bệnh không được chữa trị thì khả năng tư duy kém dần theo thời gian dẫn đến sa sút trí tuệ hoặc bệnh Alzheimer, Parkinson.
Suy giảm trí nhớ ngắn hạn
Trí nhớ ngắn hạn là khả năng lưu trữ và xử lý thông tin trong một miền ký ức tạm thời với việc chỉ có thể lưu giữ một lượng thông tin rất nhỏ và thời lượng lưu trữ cũng rất ngắn – chỉ được tính là vài giây.
Trong một nghiên cứu năm 2010 của Đại học Stirling cho thấy có mối liên hệ giữa trí nhớ ngắn hạn và vấn đề trầm cảm ở con người, mức độ lưu giữ trí nhớ ngắn hạn càng thấp thì nguy cơ bị trầm cảm càng cao. Tỷ lệ 10-15% người tham gia vào nghiên cứu với trí nhớ ngắn hạn kém có xu hướng gặp phải vấn đề trầm cảm rất cao.
Mặt khác người tự tin, tâm trạng lạc quan, yêu đời, duy trì cuộc sống và công việc thành công, hạnh phúc thì sẽ có trí nhớ làm việc (tên gọi khác của trí nhớ ngắn hạn) tốt hơn rất nhiều.
Nghiên cứu của đại học Michigan đã chỉ ra người mất trí nhớ ngắn hạn chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi môi trường xung quanh ví dụ như tiếng ồn, ánh sáng, nhiệt độ… gây nhiễu cho não bộ.
Trí nhớ ngắn hạn là những kí ức không được luyện tập hay duy trì thường xuyên nên chúng chỉ tồn tại trong thời gian rất ngắn khoảng 20 – 30 giây, một số thông tin có thể lên 60s.
Tuy nhiên, đa phần những thông tin này khi được não bộ tiếp nhận sẽ nhanh chóng biến mất mà không lưu lại một ký ức nào
Các nguyên nhân gây suy giảm trí nhớ không tập trung
Tuổi tác là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây suy giảm trí nhớ không tập trung.
Não bộ có khoảng 100 tỷ tế bào thần kinh và liên kết với nhau bởi 1000 tỷ khớp thần kinh. Sau 25 tuổi, mỗi ngày trung bình có khoảng 3.000 tế bào thần kinh chết đi mà không sản sinh thêm. Vì vậy càng lớn tuổi, não bộ sẽ càng suy thoái, khả năng tiếp nhận và ghi nhớ thông tin của con người dần suy yếu.
Người mắc các bệnh lý về não như viêm não, thiếu máu lên não, đột quỵ… là những nguyên nhân hàng đầu khiến não bộ bị suy giảm chức năng dẫn tới suy giảm trí nhớ.
Thiếu oxy máu lên não do mắc bệnh gan, thận, phổi, người bị chấn thương sọ não hoặc những tổn thương khác, di chứng sau tai nạn để lại cũng dẫn đến chứng mất trí nhớ tạm thời.
Tăng sinh gốc tự do do căng thẳng áp lực trong công việc, cuộc sống gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các tế bào thần kinh
Căng thẳng khiến người bệnh giảm tốc độ phản ứng với sự vật, sự việc, dễ phân tán tư tưởng và giải quyết vấn đề chậm chạp, tình trạng này kéo dài sẽ dẫn tới suy giảm chức năng của não bộ.
Sự thay đổi estrogen dẫn đến rối loạn hoạt động của các tế bào thần kinh ở não do vậy, phụ nữ sau sinh có thể gặp phải tình trạng suy giảm trí nhớ.
Giấc ngủ không chất lượng và chế độ dinh dưỡng không hợp lý cũng là những nguyên nhân lớn gây ra suy giảm trí nhớ.
Phương pháp cải thiện suy giảm trí nhớ không tập trung
Suy giảm trí nhớ ở giai đoạn khởi phát hoàn toàn có thể chữa được và cải thiện tình trạng bệnh nếu phát hiện và chữa trị kịp thời. Phương pháp chữa suy giảm trí nhớ hiệu quả cụ thể như sau:
Rèn luyện tư duy và khả năng ghi nhớ
Để cải thiện khả năng ghi nhớ, hạn chế tình trạng suy giảm trí nhớ đến sớm thì mỗi người chúng ta nên có các hoạt động rèn luyện ghi nhớ, tư duy của não bằng nhiều trò chơi trí tuệ như: cờ vua, cờ tướng, tính nhẩm, xếp hình…
Khuyến khích mọi người nên tham gia các hoạt động xã hội, nghe nhạc, đọc sách cũng giúp nâng cao trí nhớ và duy trì sự năng động cho bộ não.
Luyện tập thể dục thể thao điều độ 30 phút/ ngày như thiền, yoga, đi bộ, bơi lội, đạp xe… giúp thúc đẩy hệ tuần hoàn, hô hấp, máu và oxy lưu thông đến não tốt hơn.
Thường xuyên dành thời gian nghỉ ngơi, thư giãn để não bộ không làm việc quá sức, tránh tình trạng công việc và học tập bị quá tải.
Một giấc ngủ chất lượng từ 7-9 tiếng ở người trưởng thành là một trong những cách chữa suy giảm trí nhớ hiệu quả.
Xây dựng chế độ ăn uống cân bằng dinh dưỡng
Chế độ ăn uống khoa học là yếu tố rất quan trọng giúp cải thiện bệnh lý hiệu quả. Một ly sữa ấm có chứa melatonin vào buổi tối có thể giúp bạn ngủ ngon hơn, đặc biệt là đối với người lớn tuổi.
Trong cacao có chứa hoạt chất flavonoid rất có lợi cho não bộ, hỗ trợ suy giảm hội chứng suy giảm trí nhớ ở người trẻ. Ngũ cốc, rau củ quả có màu xanh đậm cũng hỗ trợ cho quá trình ngủ mà không gây ảnh hưởng đến sức khỏe rất tốt.
Sulforaphane có trong các loại họ cải, đặc biệt là bông cải xanh giúp cải thiện quá trình lão hóa thông qua tăng cường biểu hiện các gen chống oxy hóa. Sulforaphane cũng có tác dụng cải thiện tình trạng suy giảm trí nhớ không tập trung.
Nên tránh sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá trước khi đi ngủ để tránh ảnh hưởng tới giấc ngủ.
Có thể sử dụng các loại thuốc bổ não, thực phẩm chức năng dưỡng não để điều trị chứng gây ra suy giảm trí nhớ nhưng phải theo sự chỉ định của bác sĩ về loại thuốc và liều lượng.