Hiểu đúng bệnh gan nhiễm mỡ là gì? là cách để chúng ta biết cách chăm sóc và phục hồi sức khỏe tốt nhất. Thật ra khái niệm gan nhiễm mỡ dùng để mô tả tình trạng mỡ tích tụ quá nhiều trong gan. Đối với người bình thường, lượng mỡ trong gan ở mức thấp chỉ chiếm từ 2 – 4% trọng lượng của gan, nhưng với người mắc bệnh gan nhiễm mỡ, lượng mỡ sẽ chiếm khá cao từ 5 – 10% trọng lượng của gan. Nếu muốn cải thiện tình trạng mỡ của gan, chúng ta phải thay đổi thói quen ăn uống và sinh hoạt. Ngoài ra một tin mừng rằng bệnh gan nhiễm mỡ thường không có triệu chứng và các tổn thương do nó gây ra có thể phục hồi được.
Tình trạng bệnh gan nhiễm mỡ hiện nay
Gan là cơ quan lớn thứ hai trong cơ thể con người. Gan xử lý hầu hết mọi thứ chúng ta ăn hoặc uống và lọc chất độc ra khỏi máu. Chức năng gan bị suy giảm khi gan chứa quá nhiều chất béo. Điều thú vị là gan có thể tự sửa chữa bằng cách tạo ra các tế bào mới và thay thế các tế bào cũ bị hư hỏng. Tuy nhiên, khi các chất độc hại thường xuyên tồn tại trong gan sẽ hình thành xơ hóa và gây ra xơ gan.
Ngày nay tình trạng gan nhiễm mỡ ngày càng trở nên phổ biến. Khoảng 10-20% dân số Hoa Kỳ bị gan nhiễm mỡ không liên quan đến viêm gan hoặc các tổn thương gan khác. Hầu hết các trường hợp gan nhiễm mỡ xảy ra ở độ tuổi từ 40 đến 60. Chúng ta phải hiểu bệnh gan nhiễm mỡ là gì và sớm tìm ra nguyên nhân, cách điều trị thích hợp trước khi tổn thương gan thực sự xảy ra.
Triệu chứng của bệnh gan nhiễm mỡ
Bệnh gan nhiễm mỡ thường không có các triệu chứng rõ ràng, những biểu hiện đầu tiên thường chỉ là bụng ấm ách và thường xuyên cảm thấy khó chịu. Khi khám lâm sàng, bác sĩ có thể khám thấy gan của bạn hơi to ra so với bình thường. Khi lượng mỡ trong gan của bạn tăng lên đột biến sẽ dẫn đến tình trạng viêm gan. Lúc bị viêm gan, các triệu chứng chính sẽ làm cơ thể mệt mỏi, chán ăn, đau bụng, sụt cân và đặc biệt là vàng da.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ
Bệnh gan nhiễm mỡ có rất nhiều nguyên nhân mắc bệnh, tuy nhiên nguyên nhân hay gặp nhất là do rượu, bia; mặc dù vậy vẫn có nhiều trường hợp, bệnh nhân mắc bệnh gan nhiễm mỡ mà không thuộc nhóm có sử dụng bia rượu. Nguyên dân dẫn đến mắc phải gan nhiễm mỡ đến từ chế độ ăn không khoa học, khiến cơ thể sản sinh quá nhiều mỡ hoặc cơ thể không chuyển hoá mỡ không kịp, lượng mỡ thừa sẽ tích trữ trong các tế bào gan và gây nên gan nhiễm mỡ. Tuy nhiên, người ăn nhiều chất béo cũng chưa hẳn là nguyên nhân của tình trạng bệnh.
Ngoài sử dụng bia rượu, còn một số nguyên nhân thường gặp dẫn đến gan nhiễm mỡ như:
- Tăng cân quá mức, béo phì
- Tiểu chứng
- Mỡ máu cao
- Tiểu đường
- Gen di truyền
- Sút cân không kiểm soát được
- Tác dụng phụ của việc sử dụng một số loại thuốc như Aspirin, Steroids, Tamoxifen hay Tetracycline.
Phân loại bệnh gan nhiễm mỡ
Gan nhiễm mỡ được chia thành 4 nhóm.
- Gan nhiễm mỡ không do rượu.
Nhóm này không phải do bia rượu mà là do rối loạn chuyển hóa mỡ ở gan dẫn đến thừa mỡ ở các cơ quan gan. Bệnh nhân được phân vào nhóm này nếu tỷ lệ mỡ trong gan lớn hơn 10% trọng lượng gan.
- Gan nhiễm mỡ do rượu.
Trong nhóm này, gan nhiễm mỡ là triệu chứng sớm nhất của bệnh viêm gan do rượu. Uống quá nhiều rượu sẽ làm tổn thương gan và dẫn đến suy giảm chuyển hóa chất béo. Kiêng rượu bia giúp giảm gan nhiễm mỡ. Sau 6 tuần, gan của bạn không còn nhờn nữa. Một lưu ý quan trọng ở đây là với việc uống rượu quá nhiều và liên tục, bệnh gan nhiễm mỡ có nguy cơ phát triển thành xơ gan rất cao.
- Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu.
Ở những bệnh nhân trong nhóm này, rượu không phải là nguyên nhân thực sự. Khi lượng mỡ trong gan đến một mức nhất định, gan sẽ to ra và có thể kèm theo giảm chức năng gan.
Các triệu chứng chính bao gồm:
- Chán ăn
- Buồn nôn
- Nôn mửa
- Đau bụng
- Vàng da
Khi có biểu hiện nếu không được điều trị, điều này sẽ dẫn đến việc không thể cải thiện gan khiến gan tổn thương không thể hồi phục và cuối cùng là xơ gan rất dễ dẫn đến tử vong.
- Gan nhiễm mỡ cấp khi mang thai.
Gan nhiễm mỡ cấp tính là một biến chứng hiếm gặp và đe dọa tính mạng của thai kỳ. Các triệu chứng xuất hiện trong 3 tháng cuối của thai kỳ bao gồm:
- Buồn nôn và nôn liên tục
- Đau hạ sườn phải
- Vàng da
- Khó chịu toàn thân
- Phụ nữ mang thai được đánh giá, phòng ngừa và điều trị sớm hầu hết các triệu chứng biến mất sau khi sinh, không để lại hậu quả gì.
Cách điều trị bệnh gan nhiễm mỡ
Đối với gan nhiễm mỡ không nhất thiết phải dùng thuốc hay phẫu thuật mà điều quan trọng nhất là giảm các yếu tố nguy cơ. Sau đây là một số lời khuyên dành cho những người mắc bệnh gan gan nhiễm mỡ:
- Hạn chế và tránh đồ uống có cồn.
- Kiểm soát cholesterol và lượng đường trong máu.
- Giảm cân nếu thừa cân.
Nếu bạn bị gan nhiễm mỡ do béo phì hoặc do thói quen ăn uống, thì điều quan trọng là phải tập thể dục nhiều hơn đồng thời loại bỏ các thực phẩm không lành mạnh; Ăn nhiều trái cây tươi, rau xanh và ngũ cốc nguyên hạt. Ngoài ra, hãy thay thế thịt đỏ (ví dụ như thịt bò) bằng các loại thịt protein ít chất béo như thịt gà hoặc cá. Đặc biệt có một loại rau xanh được nghiên cứu là có chứa hoạt chất Sulforaphane có tác dụng chống ung thư, giảm thiểu các bệnh về gan đặc biệt là gan nhiễm mỡ đó chính là bông cải xanh. Bạn nên bổ sung chúng vào trong các bữa ăn để tăng cường đề kháng và phòng ngừa, chữa trị bệnh kịp thời.
Vậy là kiến thức về bệnh gan nhiễm mỡ là gì cũng như cách điều trị thế nào đã được chúng tôi cung cấp ở trên, hi vọng bạn đã có thêm kiến thức và biết cách cải thiện sức khoẻ của mình. May mắn thay, gan nhiễm mỡ thường không gây ra tổn thương gan vĩnh viễn. Gan của chúng ta có khả năng tự chữa lành. Vì vậy, nếu điều trị tốt bệnh tiểu đường, mỡ máu cao hay béo phì, bạn hoàn toàn có thể đẩy lùi quá trình nhiễm mỡ của gan. Và nếu bạn là một người nghiện rượu nặng, việc từ bỏ rượu, ở một mức độ nào đó sẽ giúp gan của bạn được chữa lành hoàn toàn.