Bệnh tâm thần phân liệt và cách chữa trị như thế nào để mang lại hiệu quả khi mà căn bệnh này đang có xu hướng ngày càng gia tăng trong xã hội hiện nay.
Tâm thần phân liệt là một bệnh rối loạn tâm thần nặng nếu không được điều trị bệnh sẽ ngày càng nặng hơn, có thể có những hành vi làm nguy hại bản thân hoặc những người xung quanh. Hôm nay hãy cùng tìm hiểu bệnh tâm thần phân liệt và cách chữa trị qua bài viết dưới đây.
Bệnh tâm thần phân liệt là gì?
Tâm thần phân liệt là loại bệnh tâm thần nặng có xu hướng tiến triển từ từ và trở thành mãn tính. Bệnh có thể khởi phát từ từ hoặc cũng có thể khởi phát đột ngột với những triệu chứng rầm rộ.
Tâm thần phân liệt gây ra sa sút nhận thức, cảm xúc, hành vi, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng học tập và làm việc.
Người bệnh có những triệu chứng âm tính và dương tính khiến họ khó hòa nhập cộng đồng, trở thành gánh nặng của gia đình và xã hội nếu không được quan tâm và điều trị tích cực.
Triệu chứng của tâm thần phân liệt rất đa dạng và phức tạp, chia thành hai nhóm triệu chứng chính là triệu chứng âm tính và triệu chứng dương tính như đã đề cập.
Triệu chứng âm tính
Triệu chứng âm tính là các triệu chứng thể hiện sự tiêu hao, mất tính toàn vẹn, thống nhất của các hoạt động tâm thần. Cụ thể người bệnh không quan tâm tới các hoạt động hàng ngày, cuộc sống xung quanh, suy nghĩ chậm chạp, ngắt quãng, ngôn ngữ nghèo nàn. Người bệnh có nét mặt lờ đờ, vô cảm.
Người bệnh tâm thần phân liệt triệu chứng âm tính có ý chí bị rối loạn, xa lánh xã hội chất lượng học tập và lao động giảm sút, cảm xúc rối loạn như tin vui thì khóc, tin buồn thì tỏ ra vui sướng.
Triệu chứng dương tính
Triệu chứng dương tính là các triệu chứng xuất hiện trong quá trình bị bệnh rất đa dạng và luôn biến đổi, các triệu chứng xuất hiện, mất đi và được thay thế bằng các triệu chứng khác.
Bệnh nhân thường suy nghĩ nhanh, nói nhiều, nói những câu vô nghĩa, không đúng sự thật. Bệnh nhân thường ảo tưởng, niềm tin không thực tế hay gặp ảo giác, ảo thanh, luôn cho rằng có người muốn làm hại mình, rối loạn hành vi như gào thét, đập phá, đánh người khác,…
Tâm thần phân liệt thường khởi phát ở độ tuổi 18-28 đối với người sống cô độc, ngại tiếp xúc. Ngoài ra người sử dụng các chất kích thích gây ảo giác, khuyết tật khả năng nghe nhìn làm ảnh hưởng đến nhận thức về cuộc sống xung quanh, bị trầm cảm kéo dài, có tiền sử gia đình bị tâm thần phân liệt cũng rất dễ mắc bệnh.
Tâm thần phân liệt không được chữa trị sẽ ngày càng nặng, bệnh nhân có thể có những hành vi gây nguy hại đến bản thân hoặc những người xung quanh.
Phương pháp chữa bệnh tâm thần phân liệt
Bệnh tâm thần phân liệt và cách chữa trị, trong điều trị tâm thần phân liệt, phải có sự kết hợp giữa trị liệu tâm lý, liệu pháp lao động, phục hồi chức năng và sử dụng thuốc.
Thuốc chống loạn thần
Các thuốc chống loạn thần góp phần điều chỉnh các chất hóa học trong não. Các thuốc chống loạn thần gồm có các thuốc loạn thần cổ điển như Aminazin, Haloperidol, Tisercin,…
Thuốc chống loạn thần thế hệ mới hiện nay bao gồm: Risperidone, Olanzapine… có hiệu quả cao và ít tác dụng phụ hơn thuốc cổ điển, giúp bệnh nhân yên tâm điều trị lâu dài, không cần nằm bệnh viện tâm thần.
Sử dụng thuốc điều trị và có thể sống chung với gia đình và xã hội khiến tâm lý người bệnh thoải mái, không chịu mặc cảm bị kì thị.
Đa số bệnh nhân rối loạn tâm thần cần điều trị trong thời gian rất dài để đề phòng tái phát, nên chữa bệnh tâm thần không dùng thuốc cần phải có sự đồng ý của bác sĩ tâm thần.
Phục hồi chức năng tâm lý xã hội
Phục hồi chức năng tâm lý xã hội cho bệnh nhân là biện pháp hữu ích trong phối hợp điều trị tâm thần phân liệt. Phương pháp này có thể tháo gỡ mắt xích là tác nhân tăng nguy cơ gây bệnh ở bệnh nhân.
Các biện pháp tâm lý phục hồi khả năng tiếp xúc xã hội, mọi người xung quanh của người bệnh, cải thiện khả năng làm việc và học tập.
Ngược lại cũng giúp gia đinh hiểu rõ hơn về bệnh tâm thần phân liệt, phương pháp điều trị, tác dụng phụ của thuốc chống loạn thần và có cách cư xử phù hợp với người bệnh.
Giúp mọi người xung quanh hiểu được tâm thần phân liệt cũng là bệnh, bệnh nhân cần được quan tâm cũng như điều trị như những loại bệnh mạn tính khác.
Biện pháp với người bệnh tâm thần không chịu uống thuốc cần biết rõ nguyên nhân trước tiên:
– Phủ định bệnh: 97% số bệnh nhân tâm thần phân liệt không thừa nhận bệnh của mình.
– Bệnh nhân cho rằng bệnh đã khỏi, vì vậy bác sĩ cần nói thẳng với bệnh nhân rằng họ phải uống thuốc suốt đời.
– Người bệnh cho rằng thuốc độc hại, nhiều tác dụng phụ, tốn kém.
Để chống tình trạng bỏ thuốc và tái phát bệnh nên cho bệnh nhân sử dụng thuốc an thần chậm, tiêm cho bệnh nhân 2 – 4 tuần/lần.
Bệnh tâm thần sống được bao lâu?
Tâm thần phân liệt phát hiện trong giai đoạn sớm và có phương pháp điều trị đúng cách, bệnh nhân sẽ có nhiều cơ hội thuyên giảm bệnh và có thể khỏi hẳn.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, nếu bệnh được điều trị kịp thời với loại thuốc phù hợp phối hợp nhiều liệu pháp và điều trị liên tục tối thiểu trong 5 năm thì tỷ lệnh khỏi hẳn bệnh có thể lên đến 50%.
Bệnh tâm thần sống được bao lâu, chữa khỏi hay không phụ thuộc vào bác sĩ giỏi và sự phối hợp của người thân trong gia đình cũng như cộng đồng xung quanh người bệnh.
Khi bệnh nhân được bác sĩ chỉ định dùng thuốc người nhà cần giám sát, nhắc nhở uống thuốc đúng giờ, đủ liều lượng, tuyệt đối không được tự ý bỏ thuốc hoặc nghĩ uống thuốc nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh mà tự ý điều chỉnh đơn thuốc của bác sĩ.
Tổng kết
Bệnh tâm thần phân liệt và cách chữa trị tốt nhất là người nhà cần theo dõi sự đáp ứng thuốc của bệnh nhân, thông báo tình trạng bệnh của họ với bác sĩ khi tái khám để bác sĩ điều chỉnh liều cho phù hợp.
Nếu người bệnh xuất hiện biểu hiện bất thường khi dùng thuốc hoặc dấu hiệu tái phát bệnh như thay đổi giấc ngủ, kích động, có các hành động làm hại bản thân thì phải đưa đến bệnh viện ngày để được can thiệp kịp thời.
Sulforaphane khuyến cáo tuyệt đối không để người bệnh sử dụng chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, cà phê… làm giảm tác dụng của thuốc chữa tâm thần phân liệt, dẫn đến nguy cơ tái phát bệnh.
Tham khảo bài viết: Hội chứng suy giảm trí nhớ không tập trung